Diverse trajecten in de informatievoorziening (IV) in de langdurige zorg en ondersteuning werken aan het informatiekundige netwerkperspectief voor een verbetering van de digitale gegevensuitwisseling. Betrokken partijen zagen door de bomen het bos niet meer en er was behoefte aan inzicht in de samenhang tussen IV-trajecten. IZO stelde samen met Merlijn Smits van PBLQ een ‘Framework netwerkperspectief’ op, met componenten die inzicht bieden in hoe IV-trajecten een informatiekundig netwerkperspectief kunnen opbouwen. Het framework is ingevuld voor zes verschillende IV-trajecten uit de langdurige zorg om deze met elkaar te kunnen vergelijken. Dit helpt de IV-trajecten, zorgorganisaties en andere netwerkactoren bij keuzes in hun informatievoorziening.
Dubbel werk voorkomen
Allerlei IV-trajecten werken aan hetzelfde doel in de langdurige zorg; een netwerkperspectief om bij te dragen aan het verlagen van de administratieve lasten door minder informatie te kopiëren en plakken. Maar ontwikkelen zij daarbij niet vergelijkbare componenten en doen zij geen dubbel werk?
Definitie
Laten we eerst kijken naar wat een netwerkperspectief is. Tijdens het onderzoek naar het netwerkperspectief is de volgende definitie opgesteld: “Een netwerkperspectief is een informatiekundige visie op het vastleggen en beschikbaar stellen van gegevens. In het netwerkperspectief staat centraal dat gegevens eenmalig worden vastgelegd en vervolgens beschikbaar worden gesteld bij een bron voor meervoudig gebruik.”
Leden van Platform IZO gaven aan dat zij deze definitie graag breed gedragen zouden zien in het zorgveld.
Gedeeld toekomstbeeld: netwerkperspectief
IV-trajecten zoals KIK-V, Actieprogramma iWlz, Inzicht/eOverdracht, LRZa, Wzd en i-Sociaal Domein werken aan hetzelfde doel: een netwerkperspectief om informatie efficiënter uit te wisselen en de administratieve lasten te reduceren. Zij delen het toekomstbeeld om van een uitwisseling volgens een ‘ketenperspectief’ te werken naar een ‘netwerkperspectief’. Binnen een ketenperspectief wordt informatie van de ene naar de andere partij doorgegeven. Bij het netwerkperspectief wordt uitgegaan van informatie opvragen bij een centrale bron.
Om het netwerkperspectief te realiseren worden diverse componenten ontwikkeld en maken betrokken partijen organisatorische en technische afspraken op allerlei niveaus. Zorgorganisaties en andere netwerkactoren willen dubbele investeringen voorkomen. Softwareleveranciers willen graag samenhang in IV-trajecten, om wijzigingen in hun software efficiënt door te voeren.
Eenmalige ontwikkeling
Hoe beter de samenhang, hoe efficiënter stakeholders hun middelen en mensen kunnen inzetten. Daarmee voorkomen we dubbel werk. Er is echter een gebrek aan inzicht in de samenhang tussen IV-trajecten en hoe zij invulling geven aan het netwerkperspectief. Naast eenmalig registreren, meervoudig gebruiken, zouden we toe moeten naar een eenmalige ontwikkeling en een meervoudig gebruik.
Het Framework netwerkperspectief laat zien hoe de onderzochte IV-trajecten (KIK-V, Actieprogramma iWlz, Inzicht/eOverdracht, LRZa, Wzd en i-Sociaal Domein) diverse componenten hebben ingericht en waar deze elkaar raken. Adviseur InZicht Joost Wagenaar: “Als een zorgaanbieder of softwareleverancier kiest voor de implementatie van het IV-traject KIK-V en ziet dat dit ook InZicht raakt, is de kans groot dat ze dit meenemen in hun besluitvorming voor inrichting van de digitale gegevenshuishouding. Zo kunnen organisaties in één keer de administratieve lasten drastisch verminderen.” Zorgaanbieders profiteren van een integrale blik bij het onderhouden van hun informatievoorziening. “Het framework zou daarom ingevuld moeten worden voor álle IV-trajecten in de zorg en ondersteuning.”
Ingevuld framework en succesfactoren
Het framework is met een werkgroep bestaande uit experts op het gebied van gegevensuitwisseling in de zorg, ontwikkeld. Voortbouwend op het interoperabiliteitsmodel van Nictiz en andere openbare documentatie, is er gewerkt aan een framework met componenten die ingeregeld kunnen worden om een netwerkperspectief op te bouwen. Zodra het framework stond, is het ingevuld voor de zes lopende IV-trajecten. Hiervoor is met diverse vertegenwoordigers van de IV-trajecten gesproken.
Het eindproduct is tweeledig:
- Het ingevulde framework en een invulformat van het lege framework, dat (nieuwe) IV-trajecten richting en kaders geeft voor het opbouwen van een netwerkperspectief. De invulling laat zien welke keuzes huidige IV-trajecten hebben gemaakt wat betreft informatievoorziening, bijvoorbeeld rond informatiestandaarden of afspraken over IT-infrastructuur. Met een klikbare tool in pdf navigeer je makkelijk door het geheel.
- Een overzicht van factoren die bijdragen aan een succesvol verloop van een IV-traject, en welke factoren beter kunnen. Daarvoor is er gesproken met allerlei betrokken partijen, variërend van zorgorganisaties en brancheorganisaties tot leveranciers en publieke partijen. Zo hebben we goed in beeld gekregen welke behoeften er bestaan.
Vervolgstappen
Het framework werd door de platformleden goed ontvangen: “Het framework staat”. En men ziet een aantal manieren om het framework toe te passen:
- Als het onderwerp nieuw is voor de lezer, kan het framework inzicht geven in huidige ontwikkelingen.
- Voor huidige IV-trajecten helpt het om de samenwerking op te zoeken en te controleren of overal aan gedacht is. Daarnaast kan er samenhang gecreëerd worden.
- Voor nieuwe IV-trajecten kan het framework inzicht bieden in wat er moet worden ingeregeld en wat er al bestaat. Hier kan nadrukkelijk gekeken worden naar eenmalig ontwikkelen en meervoudig gebruiken.
Vanuit het platform kwamen diverse suggesties voor vervolgstappen om het netwerkperspectief in de langdurige zorg en ondersteuning verder vorm te geven. Aankomende tijd wordt met het platform gekeken waar IZO haar aandacht op gaat richten.
Het ingevulde framework en het invulformat framework is beschikbaar voor iedereen die bezig is met het informatiekundige netwerkperspectief in de langdurige zorg en ondersteuning.
Over Platform IZO
Voor het bevorderen van samenhang in de informatievoorziening in zorg en ondersteuning, werken 17 organisaties samen in Informatievoorziening Zorg en Ondersteuning (IZO). Platform IZO vindt maandelijks plaats en richt zich voornamelijk op programmalijnen die werken aan het informatiekundige netwerkmodel.