We spreken bij Platform IZO vaak over het netwerkperspectief of het netwerkmodel. Hierbij worden gegevens uitgewisseld in een netwerk in plaats van in een keten, zoals nu vaak gebeurt. Maar wat betekent dit in de praktijk voor de cliënt en de professional? Met die vraag is IZO samen met Lost Lemon aan de slag gegaan, met als resultaat een uitwerking van twee klantreizen in de langdurige zorg met een nadruk op het netwerkmodel.
*Download hier direct het rapport 'het netwerkmodel in de praktijk' met daarin de klantreizen.
Het netwerkmodel moet gegevens makkelijker deelbaar maken, zodat het zorgproces voor de cliënt soepel verloopt en de zorgprofessional niet meer omkomt in administratief werk. Met behulp van de IZO-persona’s die jaren geleden zijn opgesteld, is onderzocht hoe cliënten en professionals in de langdurige zorg het netwerkmodel raken. Hiervoor is de klantreis van twee persona’s uitgewerkt: Sarah en Jeanny (samen met haar mantelzorger Steven).
Lastig concept
‘Het was wel even zoeken’, vertelt Suzan van Otterdijk, die samen met haar collega’s het onderzoek vanuit Lost Lemon uitvoerde. ‘Omdat het netwerkmodel nog in aanbouw is, is het een vrij abstract concept om te vatten. We hebben daarom gekozen voor een aanpak waarbij de cliënt en zorgprofessional ook betrokken werden. In werkgroepsverband is er vanuit de programma’s input gegeven op de klantreis, daarnaast zijn er interviews afgenomen met zorgverleners, cliënten, mantelzorgers en leden van platform IZO om een zo volledig mogelijk beeld te schetsen van de klantreis en de aanknooppunten met het netwerkmodel.’
Definitie van het netwerkmodel
De volledige klantreis en de aanknooppunten met het netwerkmodel zijn uitgewerkt in een werkgroep met vertegenwoordigers van het ministerie van VWS, programma InZicht, programma KIK-V, Patiëntenfederatie Nederland, het Actieprogramma iWlz, ActiZ, VGN en i-Standaarden. ‘Zelfs binnen deze club bestonden verschillende ideeën over hoe het netwerkmodel eruit ziet en werkt’, vertelt Suzan. ‘Daarom hebben we gezamenlijk één definitie opgesteld die we hebben aangehouden voor dit onderzoek.’
‘De input van de werkgroep hebben we naast de interviews met cliënten en professionals gelegd. Daarbij waren we vooral op zoek naar overlap; zijn opbrengsten van het netwerkmodel, zoals regie bij de cliënt, ook daadwerkelijk gewenst bij cliënten?’ In het eindrapport is daarom ook opgenomen welke wensen en behoeften de cliënt heeft. De opgehaalde informatie dient ter illustratie van een mogelijke werking van het netwerkmodel. Hiermee krijgt Platform IZO meer inzicht in het perspectief en de behoeftes van cliënten en zorgverleners rondom informatievoorziening en gegevensuitwisseling.
Kanttekening
Het stuk is vanuit het perspectief van de cliënt opgesteld, wat vraagt om een kanttekening. Het document laat een gewenst beeld voor de toekomst zien, maar in de toekomst zal de manier van gegevensuitwisseling mogelijk niet volledig voldoen aan alle wensen van de cliënt zoals die in deze klantreizen zijn beschreven. Een van de wensen van de cliënt is bijvoorbeeld om zelf te kunnen bepalen wie welke gegevens mag inzien, wat in de werkelijkheid lastig uitvoerbaar zal zijn. Er worden namelijk ook gedeeld waar de cliënt niets van merkt maar die wel noodzakelijk zijn voor de uitvoering van een proces, ook in de toekomst zal dit blijven gebeuren. De cliënt krijgt op dat vlak niet meer regie door het netwerkmodel, wél krijgt de cliënt via het PGO een versterkte informatiepositie. Daardoor heeft een cliënt beter inzicht in zijn of haar medische gegevens.
Care en cure
Hoewel IZO zich alleen richt op de langdurige zorg, loopt in dit document de care (langdurige zorg) en de cure (curatieve zorg) door elkaar. ‘De klantreizen zijn zo opgesteld dat het een realistisch beeld schetst van de langdurige zorg en een aantal specifieke toepassingen van het netwerkmodel’, legt Suzan uit. ‘Cliënten lopen immers door verschillende ketens; dan hoort er dus ook een stukje cure bij.’
Vervolg
In IZO-verband wordt al gekeken naar een passend vervolg op het onderzoek. De constatering dat binnen de langdurige zorg nog zoveel verschillende ideeën bestaan over het netwerkmodel is voor IZO herkenbaar. Platformleden geven aan dat zij ook niet altijd scherp hebben over welk netwerkmodel er wordt gesproken. Het vervolg van de klantreizen zal zich hier dan ook op richten.
Over Platform IZO
Voor het bevorderen van samenhang in de informatievoorziening in zorg en ondersteuning, werken 17 organisaties samen in Informatievoorziening Zorg en Ondersteuning (IZO). Platform IZO vindt maandelijks plaats en richt zich voornamelijk op programmalijnen die werken richting het netwerkmodel.