Op 1 juli 2023 wordt de Wegiz van kracht, de Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg. De wet bepaalt dat zorgverleners zorggegevens digitaal met elkaar moeten uitwisselen. Ook geeft de Wegiz aan volgens welke afspraken die uitwisselingen moet verlopen. Deze afspraken gaan onder andere over eenheid van taal en techniek. Margo van der Gaag van Zorginstituut Nederland vertelde met behulp van visualisaties bij Platform IZO over Wegiz en de rol van het Zorginstituut bij de nieuwe wet.
Voor goede zorg is het belangrijk dat de behandelaar de juiste informatie op het juiste moment heeft en bijvoorbeeld weet welke behandeling een patiënt al heeft gehad. Wanneer deze gegevens elektronisch wordt uitgewisseld gaat dit sneller en er is minder kans op fouten. Beschikbaarheid van de juiste informatie stelt eisen aan taal en techniek; computers moeten elkaar begrijpen. Het doel van de Wegiz is dan ook het bevorderen van een veilige en gestandaardiseerde gegevensuitwisseling tussen zorgverleners onderling en naar patiënten.
Margo vertelt dat het huidige informatielandlandschap in de zorg versnipperd is en dat er tot nu toe in de implementatie pragmatische keuzes werden gemaakt. Deze keuzes kunnen per domein verschillen. Een platformlid vult aan dat er dingen worden gebruikt die min of meer hetzelfde zijn, maar bij een andere discipline een andere naam hebben. Zo gebruikt de huisarts een ‘uitvoeringsverzoek’, wat lijkt op het ‘aanmeldbericht’ in eOverdracht. Interoperabiliteit is dan een uitdaging.
Wat de Wegiz doet
De Wegiz regelt:
- Dat er elektronisch gegevens uitgewisseld worden
- Hoe er wordt uitgewisseld: de eisen die worden gesteld aan taal en techniek
- Dat gegevensuitwisseling elektronisch en genormeerd gebeurt
- Dat er eisen gesteld kunnen worden aan elektronische gegevensuitwisseling richting PGO
De Wegiz zegt niet of er informatie mag worden uitgewisseld. Dat wordt bepaald in andere wetgeving waar de Wegiz niets aan verandert. De Wegiz regelt ook niet welke gegevens uitgewisseld moeten worden voor ‘goede zorg’. Dat staat in de kwaliteitstandaard. De kwaliteitsstandaard is uitgebreid met een ‘informatieparagraaf’. Hierin staat welke informatie en kennis de zorgverlener nodig heeft om zijn werk te kunnen doen en de cliënt over te dragen aan een andere zorgverlener. Hoe deze informatie technisch wordt vastgelegd en uitgewisseld, wordt uitgewerkt in een informatiestandaard en NEN-normen.
Wat het Zorginstituut doet
Het Zorginstituut heeft diverse taken, vertelt Margo, waarvan er twee bij elkaar komen voor de Wegiz: het Zorginstituut bevordert de kwaliteit en de inzichtelijkheid van de zorg; en het Zorginstituut stimuleert digitale informatie-uitwisseling in de zorg. In de praktijk betekent dit dat het Zorginstituut de volgende activiteiten uitvoert:
- Toetsen kwaliteitsstandaarden aan een toetsingskader
- Ondersteunen van indieners bij het opstellen van hun informatieparagraaf
- Ontwikkelen van ondersteunende middelen en communicatie
- Bewaken en stimuleren van de samenhang tussen ‘wat’ (informatieparagraaf) en ‘hoe’ (informatiestandaard en NEN-normen
- Bijdragen aan de gezamenlijke taak om afspraken over data en gegevensuitwisseling samen te brengen en te stimuleren
Zorgproces van de patiënt als vertrekpunt voor gegevensuitwisseling
“Informatievoorziening binnen de zorg werd vaak gezien als iets van de ICT-afdeling”, vertelt Margo. “Als je het koppelt aan het zorgproces, wordt het ineens helder wat er met informatie bedoeld wordt”. Goede gegevens voor goede zorg, dus. De Wegiz benadrukt dat informatie-uitwisseling een belangrijke plek moet krijgen. Bij andere sectoren dan de zorg is digitale transformatie al jaren gaande, merken platformleden op. Bij een bank werd ICT gekoppeld aan de business door op elke afdeling een ICT-er te plaatsen. Binnen de zorg is dit moeilijker, om zorg te verlenen moet je bevoegd zijn maar ook hier zie je al een verschuiving optreden. Naast de Chief Medical Information Officers (CMIO’s) zijn er nu ook steeds vaker Chief Nursing Information Officers (CNIO's). Meer kennis van ICT op de werkvloer kan zeker bijdragen aan oplossingen om de administratieve last te verlagen.
Download hier de presentatie die Margo gaf bij Platform IZO.
Over Platform IZO
Voor het bevorderen van samenhang in de informatievoorziening in zorg en ondersteuning, werken 17 organisaties samen in Informatievoorziening Zorg en Ondersteuning (IZO). Platform IZO vindt maandelijks plaats en richt zich voornamelijk op programmalijnen die werken richting het netwerkmodel.